Bảo tồn không chỉ là giữ “vỏ”

Mới đây, Hà Nội đã tổ chức khánh thành “Dự án chỉnh trang, bảo tồn mặt đứng phố chuyên doanh Đông Nam dược Lãn Ông” và khai mạc “Tuần lễ phố nghề thuốc truyền thống Đông Nam dược 2015”.

20150119-phuc-dung-bao-ton-pho-co-lan-ong-1
Phố Lãn Ông

Công bằng mà nói, phố Lãn Ông còn lưu giữ nhiều nét kiến trúc tiêu biểu và bản sắc “buôn có bạn, bán có phường” của cư dân phố cổ Hà Nội. Chỉ tiếc cái cổng chào “quá chối” – như lời nhận xét của một kiến trúc sư có tiếng. Ông bảo: “Nhiều cổng chào được dựng lên nhằm giữ gìn vốn cổ, thực ra lại là một dạng “Yêu nhau như thế bằng mười hại nhau”. Như cái cổng xanh lơ to đùng ở làng Cốm Vòng, quận Cầu Giấy mà ngày nào tôi cũng phải đi qua. Có nhất thiết phải cổng chào hoành tráng không, mà nếu làm, sao không tham khảo những cái cổng làng cổ ở ngay Hà Nội, mạn Bưởi – Thụy Khuê để làm cho dân thuận mắt, vừa lòng”?

Tôi thì lại nghĩ từ một khía cạnh khác. Đã rất lâu gia đình tôi không còn lên Thuốc Bắc, Lãn Ông để mua đông dược, do có quá nhiều thông tin về sự bát nháo của thị trường này. Mà một khi “vàng thau lẫn lộn”, mình thì không đủ tinh tường để phân biệt, thì cách tốt nhất là không dùng! Mong sao dự án của Hà Nội không chỉ chỉnh trang mặt ngoài mà còn làm thay đổi được nhận thức của những người buôn bán, kinh doanh; củng cố lòng tin của người tiêu dùng. Làm được điều này là giữ cho phố nghề tấp nập kẻ bán, người mua; nghề sẽ tự nhiên “sống khỏe” và phát triển. Bởi vì trên thực tế, những phố nghề ở Hà Nội vẫn ra đời mà chẳng cần đến một sự động viên, khuyến khích đặc biệt nào.

Trong khi Hàng Muối chẳng còn bán muối, Hàng Hành tịnh chẳng thấy hành, Chợ Gạo chẳng còn bán gạo, Lò Sũ (Hàng Sũ) dĩ nhiên không còn làm áo quan… thì rất nhiều phố nghề mới tự sinh tự lớn. Này là Hàng Hoa Thám chuyên doanh từ chậu hoa, cây cảnh, hạt giống, dụng cụ trồng cây cho đến chim muông, cá cảnh… Đê La Thành nổi tiếng với việc sản xuất và kinh doanh đồ gỗ; Hàm Long với hoa lụa, đồ pha lê; Chùa Bộc với quần áo thời trang, phụ kiện… Ấy là chưa kể hàng loạt con phố chuyên doanh ẩm thực khác đã từ lâu “hương gây mùi nhớ” như phố ẩm thực Tống Duy Tân, cà phê Vạn Phúc, trà chanh Nhà Thờ, đồ nướng Mã Mây, lẩu bình dân Phùng Hưng… Muốn gìn giữ phố nghề ở thời kinh tế thị trường, điều quan trọng nhất là làm nghề cho tốt!

Cẩm Hà – Báo Hải Quan