Dự án “3 gian” – Chuỗi nhà ở nông thôn đương đại, thị trấn Đô Lương, Nghệ An – Giải Đồng Giải thưởng Kiến trúc Quốc gia 2021

THÔNG TIN CÔNG TRÌNH

  • Tên công trình: Nhà 3 gian
  • Tác giả: KTS. Nguyễn Khắc Phước – Công ty TNHH Nguyễn Khắc Phước Architects (NKPA)
  • Địa điểm: Khối 6, Thị trấn Đô Lương, Nghệ An
  • Chức năng: Công trình nhà ở nông thôn
  • Diện tích đất: 146 m2
  • Diện tích xây dựng: 120 m2
  • Năm hoàn thành: 2019

Công trình đạt Giải Đồng Giải thưởng kiến trúc quốc gia 2021, Thể loại Kiến trúc nhà ở – Hạng mục Nhà ở nông thôn

Chi tiết các công trình đạt giải xem tại: https://www.tapchikientruc.com.vn/tin-tuc/cong-bo-ket-qua-giai-thuong-kien-truc-quoc-gia-2021.html

“3 gian” là tên gọi cho chuỗi công trình nông thôn được thực hiện tại địa phương trong bối cảnh tốc độ đô thị hóa, công nghiệp hóa nhanh như hiện nay.

Thông qua chuỗi công trình đã thực hiện và tương lai tới, chúng tôi mong muốn cho dự án mang lại:

  1. Kiến trúc định hướng cho một cách sống văn minh  tích cực tại nông thôn cũng như thành thị.
  2. Mang đến những không gian sống tốt đẹp hơn cho mọi người, đặc biệt nhà ở vùng nông thôn.
  3. Sử dụng vật liệu tại địa phương, công nghệ đơn giản nhưng hiệu quả.
  4. Định hướng cho giải pháp kiến trúc tinh giản, tiết kiệm, sử dụng năng lượng tự nhiên đáp ứng nhu cầu của con người cũng như bảo vệ môi trường sống trước biển đổi khí hậu.
  5. Truyền cảm hứng và góp phần lưu giữ, phát huy bản sắc kiến trúc truyền thống cho ngôi nhà Việt theo một cách đương đại mới.

01. Nhà 3 gian

Từ cấu trúc ngôi nhà ở 3 gian truyền thống, kiến trúc sư đã tổ hợp và sắp xếp lại “3 trong 1″ vào khu đất dài và hẹp. Có 2 khoảng sân trong đảm bảo tính liên kết trong và ngoài, đồng thời kết nối các không gian riêng của các thành viên trong gia đình. Khoảng sân vườn trước kết hợp mái hiên tạo thành không gian sinh hoạt và giao lưu với láng giềng ngoài trời. Đây là nét đặc trưng văn hóa sinh hoạt ngoài trời tại vùng nông thôn Bắc Trung Bộ.

Mái ngói truyền thống được đưa vào kết hợp hệ vì kèo sắt cách điệu cho kết cấu đỡ mái. Do chi phí xây dựng khá hạn hẹp và việc sử dụng đội ngũ thi công địa phương, kiến trúc sư cố gắng đưa ra 1 cấu trúc không gian tối giản, dễ thi công. Ngôi nhà là 1 điển hình mẫu tại nông thôn trong điều kiện quỹ đất hạn hẹp ngày càng phá vỡ cấu trúc làng quê, cùng sự du nhập kiến trúc hỗn tạp, mất dần đi bản sắc truyền thống. “3 gian” mang hơi thở của nông thôn đương đại mà các kiến trúc sư phát triển trên nền tảng văn hóa và truyền thông tại địa phương trong bối cảnh hiện tại.

02. Nhà mái trượt

“Nhà mái trượt” được lấy ý tưởng chủ đạo với 3 mái hiện lớn là nơi lưu giữ lại hình ảnh ngôi nhà ba gian truyền thống và duy trì lối sống sinh hoạt ngoài trời đặc trưng tại vùng nông thôn Việt Nam. Bởi vậy, ba khoảng hiên ở 3 tầng nhà là những khoảng không gian được KTS cùng gia chủ chú trọng nhất. Đó không chỉ là khoảng đệm không gian, mà còn là nơi cả nhà cùng hóng gió sau những bữa cơm chiều, là nơi tuổi thơ con lớn lên cùng chơi đùa với bè bạn, là nơi những câu chuyện vui vẻ với xóm làng được lan tỏa. Khoảng hiên ở tầng 2 lại là nơi gia chủ hít thật sâu luồng không khí trong lành yên tĩnh những buổi sáng mai vươn mình thức dậy, là nơi dôi vợ chồng trẻ nhẹ nhàng với những câu chuyện của một ngày vừa qua dưới trời sao đêm muộn, là nơi dịu đi những căng thẳng khi ngắm những hạt mưa trượt qua mái ngói đỏ. Mái hiện tầng 3 sẽ là nơi chứng kiến những buổi tụ họp bè bạn với buổi tiệc nướng rôm rả, hay cùng nhau nhâm nhi cốc cà phê lãng đãng dưới trời sao.

03. Nhà chóp nón

“Nhà chóp nón” nằm tại 1 khu đô thị mới của thị trấn Đô Lương, Nghệ An. “Nhà chóp nón  là 1 giải pháp ứng xử trong bối cảnh ô nhiễm xung quanh không gian cư trú nhằm tìm lại, lưu giữ và phát huy những giá trị bản sắc của kiến trúc truyền thống.

Ý tưởng của ngôi nhà hình thành đơn giản với cấu trúc của hệ mái ngói đỏ có độ vát lớn bao phủ như chiếc nón, che chở nắng mưa cho cuộc sống bình yên của gia đình nhỏ. Đâu đó gợi nhớ hình ảnh về không gian của cổng làng, cây đa hay mái đình Việt. Về nhu cầu, ngôi nhà được thiết kế cho đôi vợ chồng trẻ cùng 2 người con trai nhỏ. Mong muốn của gia chủ muốn ngôi nhà thuần Việt dùng nghĩa. Họ mong muốn những khoảng trời, những khoảng vườn, để cùng con cái tiếp cận chăm sóc lớn lên cùng với thiên nhiên.

Mô hình nhà ba gian, chọn giải pháp chia theo trục dọc với một bên là các phòng ngủ , một bên là nhóm không gian công cộng như bếp, ăn, khách. Tạo được sự linh hoạt cho không gian công cộng. 2 vườn nhỏ khéo léo lấy sáng và thông thoáng tự nhiên cho không gian ngủ và công cộng, trong khi ngôi nhà không được thoáng 3 cạnh. Giải pháp có khả năng áp dụng cao trong mô hình nhà ở nông thôn. Việc chia “3 gian dọc”, chuyển đổi từ 3 gian ngang truyền thống để phù hợp với hình thức khu đất thường có xu hướng chiều ngang nhỏ dần khá phổ biến ở nông thôn hiện nay.

Tố Uyên – TCKT.VN
© Tạp chí Kiến trúc