Vai trò của Hội Kiến trúc sư TP. HCM trong công tác tư vấn và phản biện về kiến trúc

Được sống và làm việc tại TP.HCM – một thành phố lớn có vị trí quan trọng trong cả nước cũng như khu vực châu Á Thái Bình Dương, giới KTS rất vinh dự được tham gia đóng góp trí tuệ trong nghề nghiệp và các lĩnh vực liên quan khác, phục vụ cho công cuộc phát triển đất nước thời kỳ đổi mới hội nhập quốc tế. Công tác tư vấn và phản biện kiến trúc của Hội KTS TP.HCM thật đa dạng, phong phú, đang được sự quan tâm của nhiều ngành, nhiều giới.
Trong quá trình hoạt động của mình, Hội Kiến trúc sư TP. HCM luôn thực hiện tốt chức năng là một tổ chức chính trị, xã hội, nghề nghiệp. Quán triệt tinh thần ấy, ngoài việc sáng tác kiến trúc trên địa bàn thành phố và các vùng miền của đất nước, Hội đã xem trọng và thúc đẩy công tác tư vấn phản biện kiến trúc cho các cấp ủy Đảng, chính quyền, các đoàn thể quần chúng và nhân dân nói chung trên lĩnh vực kiến trúc xây dựng, phát triển đô thị. Hội luôn mạnh dạn, chủ động đề xuất, đồng thời khẩn trương triển khai nhiều công việc do lãnh đạo thành phố và Hội KTS Việt Nam giao phó. Không ít dự án quy hoạch xây dựng và kiến trúc công trình, lãnh đạo thành phố, quận huyện và chủ đầu tư đã yêu cầu lấy ý kiến tham vấn của Hội trước khi phê duyệt. Nhiều trường hợp Hội đã đóng góp ý kiến bằng văn bản…
Đại hội Kiến trúc sư nhiệm kỳ VI
Hướng tới mục tiêu tư vấn phát triển đô thị bền vững, nâng cao chất lượng kiến trúc trong đời sống xã hội và quảng bá nghề nghiệp, Hội KTS thành phố đã sớm cho ra đời Tạp chí Kiến trúc và Đời sống – ban đầu có tính thông tin nội bộ, rồi sau đó xin phép phát hành rộng rãi, tiến tới liên kết với báo Sài Gòn Tiếp Thị liên tục cải tiến Tạp chí Kiến trúc và Đời sống, nâng cao tính chuyên nghiệp, góp phần thúc đẩy hơn nữa công tác tư vấn phản biện về kiến trúc. Tiếp tục phát triển Hội, rất cần thiết phải đồng hành với việc tổ chức quản lý hành nghề KTS, từ yêu cầu ấy, Hội KTS thành phố đã tích cực tư vấn cho Hội KTS Việt Nam và Bộ Xây dựng soạn Dự thảo Quy chế thành lập Đoàn KTS Việt Nam – nhằm làm tốt hơn nữa các yếu tố pháp lý cho hoạt động nghề nghiệp, kết nối hiệu quả hơn nữa với bộ máy chính quyền các cấp đối với các nội dung liên quan tới hoạt động của KTS. Tham gia tư vấn trong Hội đồng kiến trúc quy hoạch thành phố và Hội đồng tư vấn kiến trúc của Thủ tướng Chính phủ là hoạt động thường xuyên của Hội KTS thành phố. Ngoài ra, Hội còn được UBND thành phố các tỉnh bạn, các đoàn thể quần chúng, và nhiều chủ đầu tư giao làm chủ trì tổ chức các cuộc thi kiến trúc, quy hoạch cho rất nhiều dự án. Hội còn tích cực cử kiến KTS có năng lực tham gia vào các Hội đồng tuyển chọn phương án kiến trúc với vai trò là Chủ tịch, Phó Chủ tịch hoặc thành viên Hội đồng. Hội đã liên kết với các đơn vị liên quan chủ trì tổ chức nhiều hội thảo bàn về phát triển nghệ thuật kiến trúc và vật liệu xây dựng công trình…
Trong công tác tư vấn phản biện xã hội và sáng tác kiến trúc, Hội đã tập hợp được lực lượng hùng hậu các KTS thành phố tham gia tích cực, có hiệu quả, góp phần thực thi kiến trúc xây dựng, phát triển đô thị tạo ra bộ mặt khang trang hơn cho thành phố Hồ Chí Minh. Hàng trăm công trình tại thành phố Hồ Chí Minh và nhiều tỉnh bạn đã được các cấp chính quyền và đoàn thể ngợi khen. Chúng ta có thể dẫn ra một số dự án quan trọng với nhiều thể loại khác nhau đã được Hội tham gia tư vấn phản biện, nổi trội như: Đồ án quy hoạch tổng mặt bằng TP. HCM và các quận huyện, Quy hoạch chi tiết chỉnh trang nâng cấp khu trung tâm hiện hữu của thành phố tại Quận 1 và Quận 3, Giúp sức cho chương trình bảo tồn kiến trúc và cảnh quan đô thị được hoàn hảo, Thiết kế xây dựng Đền Bến Dược Củ Chi, Công viên Lịch sử Văn hóa Dân tộc và Đền tưởng niệm các Vua Hùng tại Quận 9, Phục chế nâng cấp Bảo tàng Hồ Chí Minh (Chi nhánh tại thành phố ở Bến Nhà Rồng Quận 4), Nhà hát thành phố (Quận 1), Di tích kháng chiến Trung ương cục Miền Nam, Mặt trận Dân tộc Giải phóng và Chính phủ Cách mạng Lâm thời Miền Nam Việt Nam tại Tây Ninh,… Nhiều khu nhà ở, công trình trường học, bệnh viện, trụ sở cơ quan, cao ốc văn phòng, câu lạc bộ, công viên vườn hoa, quảng trường, trung tâm thể dục thể thao, các biểu tượng nghệ thuật… đâu đâu cũng có thể nhận biết được sự đóng góp trí tuệ và công sức của KTS Thành phố Hồ Chí Minh.
Trong quá trình hội nhập, mở rộng quan hệ quốc tế, không ít công ty tư vấn thiết kế, sản xuất kinh doanh vật liệu xây dựng, đầu tư bất động sản… nước ngoài tại TP. HCM đã liên kết và đề nghị Hội tư vấn nhiều lĩnh vực liên đới, tạo sự đồng thuận về văn hóa và xử lý kỹ thuật xây dựng phù hợp với môi trường xã hội, điều kiện tự nhiên của Việt Nam và Thành phố Hồ Chí Minh.
Khoảng hơn 10 năm gần đây, từ chủ trương của Thành ủy, Hội Kiến trúc thành phố đã tiếp nhận và thực hiện không dưới 20 công trình nghiên cứu đề xuất có tính tổng hợp về nhiều mặt liên quan tới Kiến trúc và phát triển Đô thị. Hội đã thực thi nghiên cứu thí điểm xây dựng phương thức sắp xếp và di dời nhà lụp xụp, kiến nghị chính sách, tổ chức lại điểm dân cư trong nội thành hiện hữu tại Quận 3; chọn lựa và đề xuất giải pháp tối ưu để tổ chức các tuyến đi bộ sầm uất, hấp dẫn tại trung tâm thành phố (đường Nguyễn Huệ, Đồng Khởi…) liên kết với không gian quảng trường, công viên vườn hoa, khoảng trống đô thị; Đề án về sử dụng vỉa hè hợp lý cho giao thông bộ hành đã được kiến nghị và đang dần thực hiện tại nhiều nơi trong khu trung tâm thành phố… Hội còn khơi nguồn cảm hứng của giới KTS và nhân dân Thành phố nghiên cứu xây dựng nhiều loại cầu cảnh quan, đưa yếu tố kiến trúc phục vụ nội dung thẩm mỹ cho mạng lưới giao thông đô thị…
Trước nhiều bức xúc của nhân dân và các cấp chính quyền đô thị về việc nâng cao chất lượng sống (vật chất và tinh thần) đô thị, công tác tư vấn phản biện xã hội liên quan tới nghề nghiệp của giới KTS Thành phố đòi hỏi ngày một cao hơn và nhiều hơn; vai trò của Hội đang được quán triệt mạnh mẽ và toàn diện, kết hợp với việc nâng cao tính phản biện trong công tác lý luận phê bình, tham mưu cho chính quyền về quản lý đô thị…
Với đà phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của đất nước và Thành phố, giới KTS TP. HCM đã và đang phấn đấu giữ vững vai trò của mình góp phần hoàn thành tốt chức năng nhiệm vụ của Hội, xứng đáng với vị trí và tầm vóc của Thành phố mang tên Bác Hồ kính yêu./.
TS.KTS Lê Văn Năm
(tự là Lê Thành An)
(Sinh năm 1938 tại Sài Gòn
Nguyên quán: Thành phố Cao Lãnh – Đồng Tháp
Năm 1976 – 1979: – Viện phó sau đó là Viện trưởng Viện Quy hoạch Xây dựng TP Hồ Chí Minh
Năm 1979 – 1992: – Phó Chủ nhiệm , sau là Chủ nhiệm UBXDCB TP Hồ Chí Minh
Giám đốc Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh
Năm 1992 – 2001: – Kiến trúc sư trưởng TP Hồ Chí Minh
Năm 1981- 2005:  – Phó Chủ tịch sau là Chủ tịch Hội KTS TP các khóa 1, 2, 3, 4
Ủy viên Đoàn Chủ tịch Hội KTS Việt Nam
Chủ nhiệm đề tài Tổng mặt bằng TP Hồ Chí Minh được nhà nước phê duyệt điều chỉnh năm 1998 cho đến nay vẫn còn nguyên giá trị.)