KTS Nghệ An tham quan kiến trúc nhà ở vùng cao huyện Con Cuông

Nằm ở vùng Tây Nam của Nghệ An, Con Cuông được biết đến là một vùng đất cổ, có bề dày lịch sử và văn hóa với nhiều di tích, danh thắng nổi tiếng. Nhân dịp phát động cuộc thi thiết kế kiến trúc: “Chung tay kiến tạo nhà ở nông thôn Việt Nam”, ngày 15-16/12/2018, Hội KTS Nghệ An đã tổ chức đoàn gồm 25 đại biểu đi thực địa tham quan kiến trúc nhà ở vùng cao huyện Con Cuông và giao lưu văn hoá tìm hiểu lối sống, phong tục tập quán của người dân nơi đây.

Với sự tận tình của cán bộ văn hoá xã Môn Sơn huyện Con Cuông, đoàn tham quan chuyến đi gồm có các KTS là đại diện các công ty tư vấn đã được đến thăm các nhà sàn điển hình của người Thái đen và tìm hiểu kiểu dáng thiết kế kiến trúc nhà sàn của họ.

Nhà ở vùng cao của người Thái đen

Nhà sàn của người Thái đen mang một nét đẹp riêng biệt, đơn sơ nhưng trang nhã. Ngôi nhà  được làm bằng các loại cây thân gỗ và các loại cây như tre, vầu, nứa… lợp bằng cỏ gianh hay lá cọ. Thay vì đóng đinh thì giữa các mấu nối được buộc bằng dây chằng, thắt nút khá công phu và tinh xảo. Dây buộc là cây giang, mây hoặc vỏ những cây chuyên dùng như năng hu, năng xa. Khi làm nhà để nối cái cột kèo, người Kinh thường lắp mộng còn nhà sàn người Thái sử dụng những đòn dầm xuyên suốt qua các cột. Kiến trúc của nhà sàn của người Thái nhìn đơn giản nhưng chắc chắn.

Với người Thái đen, ngôi nhà là sự giao hòa giữa trời đất và thiên nhiên nên các gian nhà và cầu thang luôn mang mang số lẻ 3, 5 , 7 và 9. Mỗi ngôi nhà thường có 2 cầu thang. Cầu thang ở cuối nhà dành cho phụ nữ đi có 9 bậc. Còn cầu thang phía trước nhà dành cho nam giới và khách đi có 7 bậc.

Mỗi gian nhà được bố trí có vai trò rất rõ ràng. Trong ngôi nhà, thì gian chính giữa trang trọng nhất và là nơi người Thái đen đặt ban thờ. Trong gian này chỉ có nam giới mới được ngủ lại. Còn người phụ nữ, nhất là người con dâu khi đi qua gian nhà này phải cúi người xuống. Với người Thái đen đó là gian nhà linh thiêng . Không gian phía trên ngôi nhà dành cho cha mẹ hoặc người con trai còn người con gái hay con dâu thì ở phía dưới ngôi nhà.

Gian ngủ của cả gia đình

Nhà sàn của người Thái có 2 bếp lửa. Bếp lửa chính thường đặt ở giữa ngôi nhà thường dùng để tiếp khách. Bên ánh lửa bập bùng cả chủ và khách ngồi quây quần, chia sẻ những câu chuyện về cuộc sống để thấy mối quan hệ thêm khăng khít, gần nhau hơn. Còn bếp lửa phía dưới nhà dùng vào việc nấu nướng, sinh hoạt hàng ngày.

Căn bếp sinh hoạt của người Thái đen

Với người Thái đen, cửa sổ của ngôi nhà chính là đôi mắt nên lúc nào cũng để thông thoáng, không che khuất. Chính vì vậy khi đến chơi nhà người Thái đen, khách chớ quay lưng lại với cửa sổ. Dù cuộc sống đổi thay thì thì người Thái đen ở Tây Bắc vẫn ăn cơm nếp, chấm chẩm chéo, mặc áo cóm và ở nhà sàn. Bởi nhà sàn là linh hồn, là biểu tượng muôn đời của dân tộc thái đen ở Tây Bắc.

Cầu thang lên xuống nhà sàn vùng cao Con Cuông

Chuyến tham quan thực địa của đoàn Hội KTS Nghệ An đã diễn ra thành công tốt đẹp và đem lại nhiều cảm xúc cũng như những trải nghiệm quý báu đối với mỗi cá nhân trong đoàn. Hy vọng Hội KTS Nghệ An sẽ tiếp tục có những hoạt động ý nghĩa để kết nối KTS với xã hội, với cộng đồng.

Cuộc thi Thiết kế kiến trúc: “Chung tay kiến tạo nhà ở nông thôn Việt Nam”

Với mong muốn cùng các Kiến trúc sư, đơn vị tư vấn thiết kế và các chủ đầu tư, nhà thầu trên toàn quốc sáng tạo các mẫu thiết kế nhà ở phù hợp với từng vùng miền, ứng dụng các giải pháp xanh phù hợp với điều kiện tự nhiên, khí hậu, nhưng vẫn giữ được nét đặc trưng văn hóa địa phương, Tạp chí Kiến trúc – Hội KTS Việt Nam phối hợp cùng diễn đàn Mái đẹp nhà sang  tổ chức cuộc thi Thiết kế kiến trúc: “Chung tay kiến tạo nhà ở nông thôn Việt Nam”. Cuộc thi sẽ là nơi giao lưu, trau dồi kiến thức, kinh nghiệm giữa các Kiến trúc sư với cộng đồng.
Nộp bài trực tuyến đến email của BTC: cuocthi@tckt.vn (Thời hạn nộp bài: 16:30 ngày 30/03/2019)

  1. Email: cuocthi@tckt.vn
  2. Hotline: 0388889349 (Ms. Lâm Phương)
  3. Liên hệ Tạp chí Kiến trúc – Hội Kiến trúc sư Việt Nam:
  • ThS. KTS. Nguyễn Ánh Dương – Trưởng Ban Truyền thông
  • SĐT: 0916 555 198 / Email: duong@tckt.vn

Thông tin chi tiết cuộc thi : https://www.tapchikientruc.com.vn/cuoc-thi/quy-che-cuoc-thi-thiet-ke-kien-truc-chung-tay-kien-tao-nha-o-nong-thon-viet-nam.html

Bích Thủy – tckt.vn
© Tạp chí Kiến trúc