Được định hướng trở thành “trục xanh” và trung tâm hành chính cấp quốc gia mới, giảm tải cho khu vực nội đô hiện tại theo Quy hoạch Hà Nội tầm nhìn 2030-2050, Khu trụ sở các Bộ ngành Trung ương tại khu vực Tây Hồ Tây hứa hẹn sẽ trở thành công trình tầm cỡ không chỉ có ý nghĩa biểu tượng, công trình điểm nhấn mà còn mang lại giá trị về Chính trị – Kinh tế.
Với vị trí đắc địa, giàu tiềm năng, nằm trên tuyến đường Vành đai 2 kết nối khu vực trung tâm thẳng tới sân bay quốc tế, tiếp giáp với Hồ Tây, sông Hồng, song song là tuyến đường sắt đô thị UMRT 2A, xung quanh là chuỗi các dự án nổi bật của thành phố như khu nhà ở, thương mại với mật độ cao, nhà hát được quy hoạch ở phía Đông và công viên Bảo tàng nằm ở phía Tây khu đất, dự án sẽ là trung tâm tập trung nhiều tuyến giao thông trọng yếu cũng như nhiều cảnh quan nổi bật của Hà Nội.
Hiểu được tầm quan trọng của dự án, Phương án ý tưởng Quy hoạch mang mã số GG21 đạt giải Nhất của Liên danh Công ty Nikken Sekkei Ltd (Nhật Bản) và Công ty CP Tư vấn đầu tư và Thiết kế Xây dựng Việt Nam (CDC*) lấy ý tưởng “Dải ngân hà xanh Thăng Long” với mong muốn truyền tải thông điệp về một Quy hoạch xanh, bền vững và có tính kết nối cộng đồng cao khi đề xuất tất cả các khu vực của dự án đều được kết nối hữu cơ, cho phép người lao động, du khách và cư dân địa phương tiếp cận miễn phí và dễ dàng đến thông qua các phương tiện như tàu điện ngầm, xe buýt, ô tô,…
Trong quá trình thiết kế, phương án luôn áp dụng ba nguyên tắc nhằm thiết lập quy hoạch tổng thể trung tâm Hà Nội mới, đó là:
Tạo ra nơi làm việc thoải mái – Trụ sở là nơi cán bộ nhân viên được kết nối giao hòa, một không gian làm việc nhẹ nhàng yên tĩnh
Khu vực trụ sở bộ ngành gồm 12 tòa nhà, với tổng diện tích sàn nổi 407.000m2, gồm các khối công năng bổ trợ cho khối trụ sở cơ quan như sàn khách sạn, tổ hợp giải trí, phức hợp thể thao và hội nghị hội thảo, khách sạn văn phòng. Các khối phương án được bố trí để thể hiện được bản chất thành phố, kết hợp hoàn hảo với bối cảnh đô thị xung quanh. Sự tầng bậc của các khối hình học được lấy cảm hứng từ những thung lũng xanh đồng bằng Bắc Bộ, tạo ra những thung lũng xanh trong lòng phố thị, khối văn phòng sẽ được đẩy lên cao giao hòa trên những thảm xanh. Trụ sở ban ngành không còn đóng khung trong khối hộp khô cứng, đơn điệu mà giao hòa trong vẻ đẹp chung của tổng thể. Đó không chỉ đơn thuần là trụ sở cơ quan bộ, mà là nơi tinh hoa, trí tuệ quần tụ, cùng dựng xây, cống hiến vì đất nước, dân tộc.
Đặc biệt, bằng cách bố trí vị trí các trụ sở có diện tích sàn lớn tới nhỏ theo một trật tự thống nhất, chiều cao các tòa nhà được xác định tương đối theo trật tự hình thành đường chân trời thấp ở trung tâm và cao dần ra hai bên thống nhất toàn bộ khu vực quy hoạch.
Vẻ đẹp kiến trúc cùng hình học ngoạn mục sẽ là điểm đến tuyệt nhất để thưởng ngắm hoàng hôn và khung cảnh về đêm của Hà Nội.
Lấy trục xanh ấn tượng làm biểu tượng, kết hợp với những không gian độc đáo dọc theo trục giao thông
Phương án tạo ra một dải lụa xanh bình yên bên mặt gương Tây Hồ Tây, mềm mại xuyên suốt kết nối trọn vẹn toàn bộ khu vực, từ bảo tàng lịch sử quốc gia – Nơi chứa đựng tinh hoa truyền thống dân tộc – Truyền thống đến Nhà hát Opera – Cái nôi của nghệ thuật đương đại – Tương lai. Trên trục xanh là các khu sân ga biểu tượng, quảng trường và các không gian công năng bổ trợ, chuỗi không gian mở ấn tượng kết nối theo trục xanh. Đây cũng sẽ là tuyến đi bộ sẽ giúp dự án trở thành một địa điểm nổi tiếng trên toàn thế giới và góp phần vào sự nổi tiếng của thành phố Hà Nội.
Lấy sự đa dạng của công năng làm nơi đáng sống và làm việc – Sống động bởi những hoạt động phong phú, tiện ích và con người
Khu trụ sở các Bộ ngành Trung ương tại khu vực Tây Hồ Tây là nơi tập trung đông cán bộ nhân viên, khách tham quan, khách lưu trú, cư dân tại các căn hộ dịch vụ và cả những cư dân tại các khu vực lân cận, nên nhu cầu về sự đa dạng công năng và tăng cường các dịch vụ vui chơi giải trí cao. Chính vì vậy, phương án đã tổ hợp nhiều chức năng tiện ích như: Khách sạn, Trung tâm giáo dục, Trung tâm y tế, Rạp chiếu phim, Khu phức hợp thể thao, Không gian nghỉ dưỡng, tiếp xúc với thiên nhiên; Trung tâm hội nghị; Khu vực triển lãm.
Tất cả được kết nối thông qua vành đai xanh 3 chiều và 3 tuyến đường giao thông phân tách rõ ràng: giao thông tầng trệt; Giao thông sàn nổi cho khách di chuyển trên MetroGiao thông công cộng.
Ngoài việc chú trọng đến 3 nguyên tắc trong quy hoạch tổng thể, phương án còn sử dụng vật liệu địa phương kết hợp công nghệ hiện đại cùng màu sắc chủ đạo là màu vàng gốm tượng trưng cho sự giàu có, thịnh vượng, hoàng gia và cao cấp, thể hiện sự lâu đời của kiến trúc Hà Nội.
Quan trọng hơn, phương án sử dụng giải pháp thân thiện môi trường tiết kiệm năng lượng, tái sử dụng nước mưa,tạo không khí mát từ Hồ Tây theo hướng gió chủ đạo nhờ tuyến sàn nổi, đồng thời sử dụng hệ thống thiết bị thông minh để quản lý công trình. Tất cả những độc đáo trong kiến trúc, đa dạng về công năng và hiện đại về công nghệ như vậy sẽ giúp làm phong phú các trải nghiệm của du khách.
Nikken Sekkei Ltd là công ty tư vấn số 1 Nhật Bản, một trong những tên tuổi quen thuộc trên thị trường tư vấn thiết kế tại Việt Nam và trên toàn thế giới Với chất lượng thiết kế vượt trội, luôn quan tâm tới sự bền vững của môi trường. Đồng hành cùng Nikken Sekkei tại cuộc thi tuyển Ý tưởng quy hoạch, kiến trúc tổng thể Khu trụ sở các bộ, ngành Trung ương tại khu vực Tây Hồ Tây, Hà Nội là Công ty Tư vấn Thiết kế xây dựng Việt Nam (CDC).
CDC là đơn vị tư vấn thiết kế hàng đầu của Việt Nam thuộc Tổ hợp Tư vấn Xây dựng Việt Nam (VC Group) có hơn 30 năm kinh nghiệm cùng đội ngũ gần 300 kiến trúc sư và kỹ sư với chuyên môn ngành nghề đa dạng. CDC cũng là công ty tư vấn thiết kế xây dựng đầu tiên của Việt Nam hợp tác với tư vấn nước ngoài. Từ năm 1994, CDC đã thành lập Công ty Tư vấn liên danh với tư vấn Hyder (Anh quốc) hoạt động tại Việt Nam. Từ đó tới nay, CDC luôn kết hợp với các tư vấn hàng đầu thế giới như Mỹ, Nhật, Đức Anh, Pháp, Hàn Quốc, Singapore, … để cùng thực hiện các dự án quy mô lớn, có yêu cầu kiến trúc và kỹ thuật phức tạp. Với thế mạnh hợp tác với nước ngoài từ rất sớm như đã nêu, lực lượng KTS, kỹ sư CDC học hỏi, tiếp thu được những kiến thức chuyên môn, công nghệ tiên tiến, tích lũy kinh nghiệm qua việc thiết kế hàng loạt các dự án trọng điểm đã xây dựng như: Nhà Quốc hội, Trung tâm Hội nghị quốc gia, Văn phòng Chính Phủ, Bộ Ngoại giao ….
CDC cũng là đối tác chiến lược trong nhiều năm cùng Nikken Seikkei triển khai các dự án tiêu biểu tại Việt Nam như: Bảo tàng lịch sử Quốc gia, Trụ sở Cục Viễn thông, Tháp truyền hình quân đội, Bảo tàng lịch sử Quân đội…
An An (thực hiện)
(Bài đăng trên Tạp chí Kiến trúc số 08-2021)
