Ngày 31 tháng 10 năm 2021 vừa qua, tại Đêm trao giải Kiến trúc ARCASIA, Hội đồng Kiến trúc sư Khu vực Châu Á đã công bố kết quả Cuộc thi Thiết kế Kiến trúc dành cho Sinh viên ARCASIA 2021. Vượt qua nhiều nhóm sinh viên đến từ các quốc gia khác, nhóm sinh viên Việt Nam – Lê Anh Tài và Võ Đông Như (Đại học Kiến trúc TP Hồ Chí Minh) đã xuất sắc giành giải Vàng tại cuộc thi.
Cuộc thi Thiết kế Kiến trúc dành cho Sinh viên ARCASIA được tổ chức thường niên bởi Hội đồng KTS Khu vực châu Á – ARCASIA tổ chức dành cho sinh viên kiến trúc học tập tại các quốc gia có Hội thành viên ARCASIA. Mục tiêu của Cuộc thi là tạo cơ hội cho sinh viên từ các Hội Kiến trúc sư thành viên ARCASIA tham gia vào các hoạt động của ARCASIA. Đây là cơ hội để sinh viên từ các nền văn hóa khác nhau trao đổi và chia sẻ ý tưởng về vấn đề thiết kế cụ thể được ARCASIA nêu ra hàng năm.
Cuộc thi năm nay có chủ đề “Không gian công cộng trong cuộc sống 15 phút”. Theo thể lệ cuộc thi, mỗi Hội KTS quốc gia sẽ tuyển chọn 03 đồ án tốt nhất để dự vòng thi quốc tế. Sau quá trình tuyển chọn, Ban tổ chức đã chọn ra 1 Giải Vàng, 1 Giải Bạc và 3 Giải Đồng.
Kết quả giải thưởng:
- Giải Vàng: nhóm sinh viên Lê Anh Tài và Võ Đồng Như – trường Đại học Kiến trúc TP Hồ Chí Minh, với đề tài “Trên những chiếc lá trôi”.
- Giải Bạc: Kyung Chul Noh – trường Đại học Chung-Ang của Hàn Quốc, với đề tài “Trung tâm Phố”
- Giải Đồng:
- Prateek Routray, Jagdish Samal, Duragesh Nandini Mohapatra, and Nikhil Agrawal – Cao đẳng kiến trúc Piloo Mody của Ấn Độ, với đề tài “Nâng cấp phục hồi”.
- HU Shuhua – trường Đại học Huaqiao của Trung Quốc, với đề tài “Hành lang chia sẻ”.
- Tan Yu Qin (Team Leader), Chai Zhi Zhong, Chong Jun Hao, and Chrislyn Lau Chin Xi – trường Đại học Tunku Abdul Rahman của Malaysia, với đề tài “Công viên phòng khách”.
Nhóm thí sinh đạt giải Vàng của Việt Nam năm nay, bên cạnh được nhận Huy chương Vàng và chứng nhận của Arcasia, sẽ nhận được Bằng Sáng tạo Kiến trúc của Hội KTS Việt Nam.
Giới thiệu Phương án giành giải Vàng của sinh viên Việt Nam
Phương án có tên gọi “Trên những chiếc lá trôi” lấy bối cảnh Kênh Tàu Hủ – nơi chứa đựng nhiều giá trị văn hóa lâu đời, lưu giữ không ít ký ức đẹp về Sài Gòn xưa. Bến Bình Đông được xây dựng vào thế kỷ 19 sau khi nhiều người Hoa đến sinh sống, đây từng là nơi buôn bán sầm uất nhất Sài Gòn, là vựa lúa lớn nhất Nam Bộ. Có nhiều trang sử đã mô tả cảnh hàng trăm con thuyền chở gạo, hàng hóa từ miền Tây vào Sài Gòn buôn bán. Dân cư hai bên bờ dễ dàng kết nối với nhau thông qua con kênh Tàu Hủ này. Ngày nay, với sự phát triển của công nghệ và giao thông đường bộ, người dân không còn ra ngoài nhiều để đi bộ và giao tiếp với nhau. Kênh Tàu Hủ cũng vì thế mà dần bị lãng quên. Do đó, việc thiết kế một không gian gắn kết cộng đồng là điều vô cùng cần thiết.
Nhóm thiết kế đã lấy cảm hứng từ cuốn sách “Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài”. Trong truyện, nhân vật Dế Mèn đi khắp nơi cùng người bạn trên chiếc thuyền làm bằng bèo. Họ trôi nổi trên mặt nước, đi qua nhiều vùng đất, gặp gỡ và dễ dàng bắt chuyện với bất kỳ ai ở hai bên bờ. Tính chất “trôi nổi” này cũng được hình thành từ văn hóa chợ nổi miền Tây khi họ đưa nông sản vào Sài Gòn buôn bán, dần dần đây là một nét đẹp văn hóa không thể thiếu của Sài Gòn.
Mục tiêu thiết kế là kết nối người dân sống hai bên bờ, công trình sẽ thu hút họ bằng những không gian thú vị và linh hoạt, nhiều lối vào cho phép mọi người có thể dễ dàng tiếp cận hơn. Thứ hai, bảo tồn những nét văn hóa đặc trưng như chợ nổi vì đây là nét đẹp rất gần gũi với mọi người đã hàng trăm năm. Thứ ba, công trình hoạt động như một hệ sinh thái bền vững giúp sinh vật ở Kênh Tàu Hủ phát triển lành mạnh và nó như một bộ lọc không khí cho thành phố.
Quan niệm hình dạng công trình giống như những chiếc bèo nổi trên mặt nước. Qua đó, sự hiện hữu của công trình như một phần của con kênh, càng làm tăng thêm vẻ đẹp của nó. Ngoài ra, công trình được phân định rõ ràng không gian tĩnh và động để phù hợp với từng đối tượng sử dụng. Các tấm sàn được chia nhỏ bố trí so le nhằm giúp tăng sự trải nghiệm cũng như mở rộng các views để mọi người có thể dễ dàng nhìn thấy nhau hơn.
Hiện nay, sự hiện diện của công nghệ là điều tất yếu giúp cuộc sống trở nên tiện lợi hơn nhưng nó cũng làm lu mờ những nét văn hóa đẹp đẽ vốn có. Nhóm thiết kế tin rằng công nghệ và các giá trị văn hóa thực sẽ tồn tại song song và bổ sung cho nhau để cùng phát triển trong tương lai.
Xem đầy đủ phương án dự thi:
Năm 2020, nhóm sinh viên Việt Nam – Hoàng Nhật Anh và Trần Bá Anh (Đại học Kiến trúc Hà Nội) tham dự Cuộc thi Thiết kế Kiến trúc dành cho Sinh viên ARCASIA cũng đã đoạt Giải Bạc với phương án có tên gọi: “Mặt nạ vô hình”. Như vậy, trong 2 năm liên tiếp, sinh viên Việt Nam đã liên tục giành được những vị trí cao tại cuộc thi kiến trúc lớn nhất dành cho sinh viên Châu Á.
Thu Vân – TCKT.VN
© Tạp chí Kiến trúc