Ngõ là cộng đồng tiêu biểu trong vùng lõi đô thị. Quan niệm về ngõ cổ mẫu đã ăn sâu vào văn hóa Việt Nam, thường hẹp và dài như một ống mao kết nối nhiều hộ gia đình hoặc nhiều thế hệ trong một đại gia đình. Ngõ là gạch nối giữa trong và ngoài, công và tư, tuổi thơ và tuổi trưởng thành. Ý tưởng bắt nguồn từ vị trí lô đất dài và hẹp, không vuông vức nhưng có liên hệ hữu cơ chặt chẽ với cụm dân cư.
- Địa điểm: Hà Nội
- Kiến trúc sư: DOG House
- Diện tích: 148m2
- Năm hoàn thành: 2022
- Ảnh: Cao Xuân Hòa
- KTS chủ trì: Phương Thanh Tùng
Tác động – Trong bối cảnh đô thị Hà Nội đông đúc, phát triển nhanh, mất cân bằng hệ sinh thái thì việc tạo ra một không gian sống gần gũi với thiên nhiên là điều vô cùng quan trọng giúp con người đạt được sự cân bằng và thư thái trong chính nơi ở của mình. Kế thừa kiến trúc bản địa của nhà ống truyền thống, “Nhà trong Ngõ” là kiểu nhà làm mát thụ động, tối đa hóa mảng xanh từ cổng vào, sân trong và vườn trên mái. Không gian xanh từ sân vườn trong hẻm đến sân trong tràn ngập ánh sáng tự nhiên và bẫy gió, trong khi vườn trên mái giúp giảm bức xạ nhiệt và cách nhiệt cho tòa nhà.
Sự khác biệt – Thiết kế này là một ly cocktail pha trộn phong cách nhà ống truyền thống ở Hà Nội với phong cách hiện đại. Sự thoải mái của người sử dụng được đặt lên hàng đầu nhờ khả năng sưởi ấm dễ chịu, thoáng khí và thư giãn từ liệu pháp thiên nhiên. Nhiệt độ tự nhiên trong nhà được duy trì trong khoảng 28 độ C với việc khuyến khích tối đa mở cửa sổ. Các bẫy không khí từ ngõ vườn và sân trong giúp tất cả các phòng đều đón gió mát vào mùa hè. Trong các không gian xanh được trồng các loại gia vị, thảo mộc với tinh dầu giúp xua đuổi côn trùng, thư giãn tinh thần. Việc sử dụng vật liệu địa phương và đất ô liu biến tính công thức cũng tối đa hóa khả năng làm mát và hút ẩm. Nội thất và trang trí theo phong cách tối giản với màu sắc bản địa bao gồm đá tự nhiên, sỏi, gỗ tự nhiên và vải thổ cẩm bản địa. Ánh sáng trong nhà được xử lý bằng sự kết hợp tối đa giữa ánh sáng tự nhiên và gương phản chiếu, tạo nên những mảng đổ bóng tinh tế cho lối đi, không gian chung và phòng riêng. Màu tường và các đường cong của bình phong giúp ngụy trang và xóa bỏ ranh giới góc cạnh của hình dạng mảnh đất.
Công năng – Chức năng chính của “Nhà trong Ngõ” là tạo không gian sống cho gia đình ba thế hệ, tương ứng với ba gia đình nhỏ. Mỗi gia đình có một không gian sinh hoạt được sắp xếp khoa học trong một căn phòng xung quanh khoảng sân giữa – nơi giao tiếp giữa các thành viên trong gia đình cũng như là sân vườn sinh hoạt, nơi tiếp đón những vị khách thân thiết của gia đình thay cho không gian phòng khách. Ngoài ra còn có không gian bếp chung, phòng ăn, phòng xông hơi khô, phòng thờ và sân thượng, nơi trẻ em có thể thỏa thích chạy nhảy trong bối cảnh đô thị hạn chế về sân chơi.
Đổi mới – Sự đổi mới ở “Nhà trong Ngõ” là được xây dựng bằng các vật liệu bản địa, gần gũi nhưng có khả năng thích ứng khí hậu cao. Vật liệu hoàn thiện là ô liu đất, một hỗn hợp vật liệu được cải tiến theo phương pháp truyền thống của Bắc Bộ giúp mát về mùa hè và giữ ấm về mùa đông. Đặc biệt có khả năng hút ẩm trong điều kiện khí hậu ẩm ướt đặc trưng của miền Bắc Việt Nam. “Nhà trong Ngõ” là không gian đặc biệt dành cho những ngôi nhà ống có mặt tiền hẹp. Ngõ vườn, như một mạch xanh nối liền với lõi của ngôi nhà là sân trong. Chính mạch xanh chủ đạo này đã mang đến sự gắn kết tự nhiên của con người với thiên nhiên dù khuôn viên đất rất chật hẹp. Khác với những ngôi nhà ống đua nhau ra đường lớn, ngôi nhà này lùi vào tạo sân vườn, dùng sự tĩnh lặng để kiểm soát nhịp sống hối hả của đô thị và hạ tầng xanh lấn át mảng bê tông đô thị xung quanh. “Nhà trong Ngõ” là sự tổng hòa của xu hướng bảo vệ môi trường đồng thời duy trì văn hóa vật thể và phi vật thể.
Theo Kiến trúc Việt Nam