Đó là nội dung được trao đổi tại Toạ đàm diễn ra vào sáng ngày 18/06/2021 do Thành uỷ Hà Nội tổ chức, với tên gọi “Phát triển Công nghiệp văn hoá trên địa bàn Thủ đô, giai đoạn (2021-2025), định hướng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045″
Theo đó, để cụ thể hoá Nghị quyết Đại hội lần thứ XVII Đảng bộ Thành phố (nhiệm kỳ 2020 – 2025), Thành uỷ Hà Nội triển khai xây dựng Nghị quyết chuyên đề về Công nghiệp văn hoá nhằm thúc đẩy phát triển văn hoá Hà Nội theo hướng bền vững, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế hiện nay. Toạ đàm là dịp để lấy tham vấn ý kiến các cơ quan, chuyên gia trong nước và quốc tế, các nhà đầu tư, doanh nghiệp. Qua đó, thúc đẩy các sáng kiến giúp Thành phố Hà Nội hoạch định tầm nhìn, xác định chiến lược phát triển, kế hoạch dài hạn nhằm phát huy tối đa tiềm năng, thế mạnh văn hoá, con người Hà Nội một nguồn lực quan trọng, sức mạnh nội sinh quyết định sự phát triển bên vững Thủ đô.
Chủ trì tọa đàm có Phó Bí thư Thành ủy, Trưởng ban Chỉ đạo Chương trình 06/CTr-TU của Thành ủy về “phát triển văn hóa, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh” Nguyễn Văn Phong; Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Bùi Huyền Mai; Phó Chủ tịch UBND TP Chử Xuân Dũng; cùng lãnh đạo các Sở, ban, ngành và đại diện các tổ chức quốc tế như: Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam; Đại sứ Italia tại Việt Nam và nhiều nhà quản lý, chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước.
Tại toạ đàm, các chuyên gia, đại diện lãnh đạo thành phố đã trao đổi về những thuận lợi, khó khăn trong việc chuyển đổi và phát triển Công nghiệp văn hoá tại Hà Nội, đồng thời đưa ra những đề xuất, kiến nghị, giải pháp nhằm thúc đẩy sáng tạo, xây dựng thành phố sáng tạo tại Hà Nội.
Theo các chuyên gia, Hà Nội vừa là thủ đô vừa là thành phố có bề dày lịch sử, đây là lợi thế rất lớn để phát triển sáng tạo. Theo chia sẻ của PGS.TS.Vũ Thu Phương, Viện nghiên cứu Nghệ thuật Quốc Gia Việt Nam, hiện Hà Nội có 1350 làng nghề truyền thống, hàng nghìn di sản, kết cấu hạ tầng phong phú. Hà Nội còn là thành phố có cơ cấu dân số vàng (51,7% dân số trẻ) và có hàng nghìn doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp văn hoá cùng với sự gia tăng về số lượng các tổ chức giáo dục, với kết cấu hạ tầng hiện đại, sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ. Đặc biệt trong “Chiến lược Phát triển văn hoá đến năm 2020”, Thủ tướng chính phủ phê duyệt đã khẳng định: “Công nghiệp văn hoá “đang là xu thế lớn và quan trọng trong chính sách văn hoá của các nước trên thế giới.” Trong tham luận của mình, PGS.TS Vũ Thu Phương cũng đưa ra 8 trụ cột tài nguyên mềm văn hoá của Hà Nội: Di sản văn hoá phi vật thể (5922 di tích), Di sản văn hoá phi vật thể (1793 di sản phi vật thể), Di sản thiên nhiên (18 di sản), Lễ hội mới và sự kiện (1175 lễ hội), Các tổ chức văn hoá, làng nghề, nghệ nhân, cộng đồng sáng tạo, các sản phẩm dịch vụ văn hoá, các giá trị bản sắc và danh nhân văn hoá; Các cơ sở vật chất và không gian văn hoá.
Tuy nhiên, việc phát triển công nghiệp văn hoá ở Hà Nội còn gặp nhiều thách thức. Theo ý kiến của nhiều chuyên gia tại toạ đàm, Hà Nội đang gặp phải: Rào cản chính sách khiến công nghiệp văn hoá chưa thực sự phát huy hết tiềm năng thế mạnh của các nguồn lực văn hoá; Hà Nội chưa tạo được cơ chế phối hợp đồng bộ hiệu quả trong phát triển công nghiệp văn hoá. Đồng thời đưa ra gợi mở: Đầu tư phát triển hạ tầng, khoa học học công nghệ; Tạo sự kết nối giữa truyền thống và hiện đại trong các sản phẩm công nghiệp văn hoá; Tạo cơ chế đầu tư tài chính, thu hút vốn và hình thành hệ sinh thái thúc đẩy sự sáng tạo; Thực hiện quyết liệt chương trình hành động của Hà Nội đã cam kết với mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO.
Đặc biệt, trong các gợi mở về phát triển công nghiệp văn hoá, PGS.TS Chu Cẩm Thơ – Viện Khoa học giám dục Việt Nam có đề xuất: “Giải pháp phát triển thành phố sáng tạo: Bắt đầu từ đầu tư giáo dục sáng tạo.” Theo bà, con người là chủ nhân của sáng tạo, là động lực để sáng tạo hình thành, phát triển cũng như con người là đối tượng duy trì sáng tạo. Vì thế, với mong muốn sáng tạo bền vững, chúng ta cần có công dân sáng tạo, làm chủ và nâng tầm sáng tạo bắt đầu từ các trẻ em được giáo dục sáng tạo.
Cũng tại toạ đàm, nhiều chuyên gia, tổ chức sáng tạo đã giới thiệu các mô hình sáng tạo thành công trên thế giới và tại Hà Nội. Nhiều đơn vị, doanh nghiệp cũng bày tỏ luôn sẵn sàng đồng hành cùng các hoạt động sáng tạo của Hà Nội.
Phát biểu kết luận buổi toạ đàm, Ông Nguyễn Văn Phong, Phó Bí thư Thành uỷ Hà Nội cho biết: “Hà Nội là địa phương đầu tiên trên cả nước quyết định xây dựng Nghị quyết về phát triển công nghiệp văn hoá, nên chưa có nhiều kinh nghiệm. Do đó, những đóng góp, phát biểu của các đại biểu, sẽ giúp Ban Chỉ đạo bước đầu xây dựng dự thảo Nghị quyết của Thành ủy cho vấn đề chuyên về lĩnh vực công nghiệp văn hóa, phát triển công nghiệp văn hóa. Thay mặt lãnh đạo Thành phố, Phó Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Phong cảm ơn và ghi nhận tất cả những ý kiến đóng góp này.”
Đồng thời, Ông Nguyễn Văn Phong chia sẻ: “Để có thể thực hiện tốt việc phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn Thủ đô, Thành phố sẽ chú trọng vào một số phần việc như: Tạo dựng môi trường thuận lợi cho phát triển công nghiệp văn hóa, xây dựng hạ tầng, cơ sở vật chất, hoàn chỉnh các quy hoạch văn hóa như: nhà hát, quảng trường, bảo tàng… Thành phố cũng sẽ hoàn thiện, bổ sung cơ chế, chính sách phù hợp để thúc đẩy và tạo điều kiện phát triển công nghiệp văn hoá; Tạo ra một hệ sinh thái văn hóa sáng tạo bao gồm thị trường văn hóa, đưa vào hệ thống giáo dục, đào tạo; quan tâm đến phát triển nguồn nhân lực cho lĩnh vực phát triển công nghiệp văn hoá Thủ đô. Trong quá trình thực hiện, việc vấp phải khó khăn là không thể tránh khỏi, nhưng đây cũng sẽ là kinh nghiệm tốt cho các thành phố khác phát triển trong tương lai.”
Thu Vân – TCKT.VN
© Tạp chí Kiến trúc
