Hội Kiến trúc sư TP. Hồ Chí Minh trên bước đường thành lập và phát triển

Thời gian trôi đi, thoắt đó mà đã ba mươi năm. Nhớ về những ngày đầu thành lập Hội tôi thấy nhớ thiết tha đến những người thầy như Bác Tiếp, Bác Tiềm, Bác Cao Luyện, Anh Khổng Toán, Anh Nhạc và những đồng nghiệp đã quá cố…
 
Còn nhớ hồi năm 1981 – (Hội Kiến trúc sư TP. Hồ Chí Minh được thành lập vào 30/9/1981, để chuẩn bị cho Đại hội, chúng tôi đã làm việc cật lực từ tháng 8 và suốt tháng 9. Đại hội được tổ chức tại trụ sở của Ban Văn hóa Thành ủy số 10 Tú Xương, với 150 Hội viên sáng lập được sự chỉ đạo và giúp đỡ sát sao của anh Bảo Định Giang – Phó ban Văn hóa Thành ủy và anh Ba Minh. Mọi chi phí trong những ngày trù bị do Ban Văn hóa Thành ủy trả. Soạn và điều chỉnh các văn kiện như Báo cáo chính trị, Điều lệ Hội do Ban Nội dung soạn với sự cố vấn của các Bác Hoàng Như Tiếp, Bác Cao Luyện, Bác Trần Hữu Tiềm, Bác Huỳnh Kim Trương. Anh Bùi Văn Cát cũng rất quan tâm.
 
Các bạn có thể tưởng tượng tình cảnh chúng tôi trong những ngày ấy như những người làm việc nơi sơ tán trong thời đánh Mỹ. Chúng tôi ngồi trên hai ghế băng của một tấm phản được gác lên hai cái chân ngựa (vật dụng mượn của Viện Quy hoạch do anh Lê Hùng làm Viện trưởng). Không có điện, thì đốt đèn dầu, đèn cầy. Hôm sửa xong văn kiện, thấy cũng đã 11 giờ đêm, chúng tôi mời mọi người đi ăn khuya. Bác Năm Trương hứa dẫn mọi người đến một chỗ ăn ngon mà rẻ – đó là một xe hủ tiếu bò viên trên đường Nguyễn Văn Giai thuộc phường Đa Kao, Quận 1. Vào lúc bấy giờ mặc dù giá của bát hủ tiếu rất rẻ, chúng tôi vẫn phải mượn thêm của bác ấy mười đồng mới đủ trả.
 
Ban Chấp hành Hội KTS TP HCM khóa I với 15 thành viên hoạt động trong điều kiện kinh phí khá eo hẹp. Các nhiệm kỳ tiếp theo được cung cấp đầy đủ hơn, đặc biệt là từ khi có Xưởng thiết kế và Đời sống (tiền thân của Công ty ACSA). Rồi Công ty TNHH Xây dựng Kiến trúc Miền Nam (ACSA) và Công ty TNHH Sài Gòn Tân Kiến Tạo ra đời đã hỗ trợ tài chính rất nhiều cho hoạt động Hội, cho thành viên Ban Chấp hành, các Chi Hội.
 
Với tính chất hoạt động của một Hội chính trị xã hội – nghề nghiệp, Hội KTS Thành phố đã phát huy đầy đủ năng lực của mình:
­ Mảng đầu tiên là hành nghề kiến trúc, vừa mang lại lợi ích cho xã hội và cá nhân KTS. Khoảng hơn mười lăm năm trước, việc hành nghề KTS còn chưa được rộng rãi như bây giờ nên Hội đã lập ra Công ty ACSA rồi công ty Sài Gòn Tân Kiến Tạo như tinh thần Quyết định số 36/QĐ-UBND năm 1984.
 
Nhiều năm sau này, KTS. Nguyễn Văn Tất (nay là Phó Chủ tịch Hội) và các tổ công tác đã soạn thảo các văn bản về hành nghề và chờ phê duyệt.
 
­ Mảng tư vấn kiến trúc được thúc đẩy một cách mạnh mẽ. Trong nhiều năm Hội đã tư vấn cho thành phố và tỉnh bạn nhiều công trình quan trọng như: Quảng trường Thống Nhất (trước Dinh Độc Lập), Công viên tượng đài Chiến Thắng, Công viên và quảng trường 23-9, Nghĩa trang Liệt sĩ thành phố, Đền thờ Bến Dược, Khu di tích Ngã Ba Giồng, Khu tưởng niệm cụ Nguyễn Sinh Sắc, Khu tưởng niệm Nguyễn Văn Linh, Khu tưởng niệm Võ Văn Kiệt, biểu tượng tại một số cửa ngõ vào thành phố, nhiều thị trấn và khu dân cư. Ngoài ra Hội đồng Kiến trúc thuộc Hội còn góp ý cho các đồ án thiết kế của Công ty ACSA và Sài Gòn Tân Kiến Tạo.
 
­ Hoạt động của các Chi Hội và các Câu lạc bộ KTS: Các Chi hội được xếp theo cơ quan, trường học, theo các công ty hoặc các nhóm KTS. Có những Chi hội hoạt động rất hiệu quả, thường xuyên tổ chức thuyết trình các đề tài chuyên môn, có lúc mời các KTS đi tham quan nước ngoài về, có lúc mời các KTS Việt Kiều, cùng nhau trao đổi kinh nghiệm trong sáng tác kiến trúc.
 
­ Ngoài ra, Hội còn tổ chức Câu lạc bộ KTS Trẻ và Câu lạc bộ KTS Cao tuổi. Các câu lạc bộ này đã tổ chức cuộc thi tìm ý thiết kế Trụ sở Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật thành phố. (Kết quả Câu lạc bộ Cao tuổi đã có phương án được chọn và hiện nay đang làm  các thủ tục để xây dựng).
 
­  Mảng hoạt động xã hội khác bao gồm những hoạt động giao lưu giữa KTS các Tỉnh, các vùng miền, hoạt động từ thiện như cứu trợ nạn lụt tại một số huyện của tỉnh Long An, một số vùng của An Giang, góp tiền ủng hộ nạn nhân bão lụt ở Huế, Kiên Giang, sóng thần ở Indonesia, Thái Lan và gần đây là ngập lụt lớn ở Nhật;
Đóng góp xây dựng nhà tình nghĩa tặng các tỉnh Bến Tre, Trà Vinh. Có KTS được tiền thưởng trong các cuộc thi thiết kế khoảng 50 triệu và đã tặng hết cho công cuộc từ thiện này.
 
Hàng năm, Hội đều tổ chức tổng kết và họp mặt vào tất niên rất vui, đó là dịp mọi người gặp mặt  cả KTS trong Hội và đại diện KTS các tỉnh bạn.
 
Ngày mới thành lập, Hội chỉ có khoảng 40 nữ KTS – những Hội viên rất nhiệt tình tham gia mọi hoạt động và đóng góp không nhỏ cho nguồn kinh phí của Hội. 
Đến nay nữ KTS với số lượng trên 200 đã trở thành một lực lượng hùng hậu. Nhiều nữ KTS đã lập những công ty riêng và làm ăn rất phát đạt.
Nhìn lại 30 năm thành lập và phát triển – một chặng đường không quá dài và thành quả đạt được không quá lớn lao, nhưng đó là ý chí, là công lao đóng góp của 950 KTS hội viên nói riêng và giới kiến trúc TP nói chung. Bên cạnh đó, chúng ta cũng vô cùng cảm ơn sự đồng hành của các đơn vị tài trợ, các Mạnh Thường Quân đã chung tay góp sức như: ICI Dulux, thiết bị vệ sinh Inax, Akzo Nobel, Autodesk, gạch Châu Âu, gạch Đồng Tâm, kính Đình Quốc, Euro Windows,  sơn Jotun, Hòa Bình, tấm trần Hunter Douglas, thiết bị vệ sinh Kohler, sơn Terraco, Weather Safe Windows,…
 
Chúng ta hoàn toàn có thể tự hào và tin tưởng vào sự phát triển mạnh mẽ của Hội KTS Thành phố góp phần vào công cuộc xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh bền vững tươi đẹp.
 
KTS. Nguyễn Ánh Tuyết
Nguyên PCT thường trực Hội KTS TP.HCM