Đào tạo kiến trúc xanh và phát triển bền vững trong trường Quy hoạch, Kiến trúc và cảnh quan (APL) đại học Newcastle (UK)

Kiến trúc – xây dựng là một trong những lĩnh vực có mối quan hệ đa chiều đối với khái niệm bền vững. Ngày nay, Kiến trúc bền vững không còn là một khái niệm xa xỉ. Nó được trông đợi như một giải pháp toàn diện để đối phó với cuộc khủng hoảng của chính nền văn minh đô thị. Và Kiến trúc sư, hơn ai hết là người sẽ được giao những trọng trách trong việc xây dựng môi trường sống góp phần quyết định sự thành công của mô hình phát triển bền vững chung.

Chuẩn bị trước giờ bảo vệ đồ án kiến trúc tại một Studio ở trường APL – Đại học Newcastle
Chuẩn bị trước giờ bảo vệ đồ án kiến trúc tại một Studio ở trường APL – Đại học Newcastle

Vương quốc Anh luôn là nơi mà mọi trường phái và quan điểm kiến trúc mới nhất được thể nghiệm. Khái niệm kiến trúc bền vững cũng đã sớm được thừa nhận là một xu thế tất yếu, và được cả giới học thuật lẫn các KTS thực hành chú ý đưa vào trong các tác phẩm kiến trúc, dù là công trình thực tế hay chỉ là đồ án môn học của sinh viên. Một dấu ấn quan trọng của Kiến trúc bền vững đã được các KTS người Anh đặt tại Hội chợ triển lãm quốc tế Expo 92 tổ chức ở Seville (Tây Ban Nha) với chủ đề Kỷ nguyên của sự khám phá (The Age of Discovery). Gian hàng hội chợ của Vương quốc Anh với hình ảnh một Nhà thờ Nước tràn ngập ánh sáng và sự mát mẻ tự nhiên đã để lại ấn tượng sâu sắc trong tâm trí khách tham quan và giới KTS như một biểu tượng của kiến trúc thế kỷ XXI. Sau dấu ấn của cuộc phô diễn kiến trúc tầm cỡ quốc tế tại Seville, nhiều trường đại học tại Anh lại tiếp tục dẫn đầu trong tiêu chí đào tạo về kiến trúc bền vững cho các KTS tương lai.

Là một trong 5 trường đại học đào tạo KTS về Quy hoạch, Kiến trúc và Cảnh quan hàng đầu tại Anh (theo bảng xếp hạng The Complete University Guide 2014), trường Quy hoạch, Kiến trúc và Cảnh quan (APL) – Đại học Newcastle luôn chú ý trang bị cho sinh viên những kiến thức nền tảng quan trọng làm tiền đề hướng đến những giải pháp kiến trúc và lựa chọn bền vững cho công trình hay ở cấp độ cao hơn là cho đô thị. Dù ở bậc học nào (Thạc sỹ hay Tiến sỹ), mọi sinh viên đều được trang bị những kiến thức cơ bản về lịch sử, địa lý, văn hóa và tâm lý. Sinh viên được học thiết kế để giảm thiểu tác động xấu tới môi trường và không làm ảnh hưởng đến văn hóa xã hội và hiệu quả kinh tế của công trình cũng như sự hòa nhập của công trình trong bối cảnh khu vực. Mỗi đồ án đều được kiểm chứng trực quan bằng phần mềm hoặc mô hình mô phỏng. Trường có 6 studio với xưởng làm mô hình và phòng máy tính hiện đại, nhiều công cụ phần mềm bản quyền được cài sẵn (ví dụ như công cụ mô phỏng IESVE) cho phép sinh viên kiểm tra trực quan về các tác động của môi trường đến công trình và ngược lại. Bên cạnh đó, trong quá trình học tập, sinh viên được tiếp xúc và làm việc dưới sự hướng dẫn trực tiếp của các nhà lý luận và KTS hàng đầu về tư duy và thiết kế bền vững, ví dụ như các chuyên gia đến từ ARUP, Foster & Partner, Grimshaw, Hilson Moran,… Điều này giúp cho việc học đồ án trở nên gần gũi hơn với thực tế, mọi đề xuất đều được đặt dưới cái nhìn phản biện của những chuyên gia đang hành nghề thực tế.

ThS. Thái Minh Hải Hà
Bộ môn Kiến trúc Phương Đông, Khoa Kiến trúc – công trình, ĐH Phương Đông, Hà Nội
Cựu du học sinh cao học trường ĐH New Castle, Anh