Đạt Giải Bạc Giải thưởng Kiến trúc Quốc gia 2024-2025, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Hồng Ngọc – Phúc Trường Minh (giai đoạn 1) là một dấu ấn kiến trúc độc đáo tại Hà Nội. Công trình đã góp phần định nghĩa lại khái niệm về không gian y tế.
Thông tin công trình:
- Tên công trình: Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Hồng Ngọc – Phúc Trường Minh (giai đoạn 1)
- Thiết kế bởi: MPN + PARTNERS theo tiêu chuẩn y tế HBN (Anh Quốc)
- Địa điểm: Hà Nội
- Chức năng: Kiến trúc công cộng
- Năm hoàn thành: 2022
- Giải thưởng: Giải Bạc Giải thưởng Kiến trúc quốc gia 2024-2025, Giải 2 Thiết kế tốt nhất toàn cầu hạng mục Y tế do Hiệp hội ENR (Mỹ) bình chọn, đề cử “Công trình của năm” và “Màu sắc tốt nhất” tại Đại hội Kiến trúc Thế giới 2022
Ngay từ giai đoạn ý tưởng, dự án đã trải qua quá trình nghiên cứu kỹ lưỡng với 06 phương án quy hoạch và hình khối, cùng sự tham gia xuyên suốt của Chủ đầu tư nhằm tìm ra giải pháp tối ưu nhất. Triết lý xuyên suốt của Hồng Ngọc là kiến tạo một công trình mà “không ai nghĩ đó là bệnh viện”. Đó là một “Khu nghỉ dưỡng chữa lành”, nơi bệnh nhân và đội ngũ y bác sĩ là trung tâm, được chăm sóc trong một môi trường sống bền vững, tiết kiệm năng lượng, và mang giá trị kiến trúc biểu tượng vượt thời gian.
Sự đột phá về không gian và trải nghiệm
Sự đột phá đầu tiên của Bệnh viện Hồng Ngọc nằm ở chính không gian kiến trúc. Với tòa nhà chính 16 tầng mang hình khối chữ U được thiết kế dạng bậc thang, công trình tạo ra những hiên ban công rộng rãi, thoáng mát, tràn ngập màu xanh của tự nhiên. Hàng cây lớn sát biên hiên không chỉ mang lại sự riêng tư cần thiết mà còn cho phép mọi người phóng tầm mắt ra xa, tương tác với thiên nhiên và kết nối với cộng đồng ngay cả khi ở trên cao.
Toàn bộ khu đất ở tầng trệt là một không gian rộng lớn, nơi cảnh quan ngoài trời và bên trong đan xen hài hòa. Khu vực cảnh quan ngoài trời được chia thành ba phần độc đáo, mỗi phần mang một ý nghĩa và trải nghiệm riêng biệt:
- Vườn trị liệu: Nằm trong không gian sân trong của khối nhà 16 tầng, được điểm xuyết bởi một cây cầu sắc màu rực rỡ. Khu vườn này được nghiên cứu năng lượng kỹ lưỡng để đảm bảo luôn mát mẻ, dễ chịu, là nơi lý tưởng để bệnh nhân, y bác sĩ và người thân tĩnh tại, thư giãn và phục hồi.
- Vườn tâm linh: Gồm không gian thờ Đức Phật Dược sư và khu vực thiền ngoài trời. Đây là nơi mọi người có thể tìm thấy sự bình an, nương tựa tinh thần giữa cuộc sống bộn bề.
- Vườn cây ăn quả: Một không gian xanh khác lạ, nơi có thể tổ chức các sự kiện lớn ngoài trời, đồng thời mang đến trải nghiệm thiên nhiên gần gũi, khác biệt so với hai khu vườn còn lại.
Đột phá về hình dáng và vận hành
Sự đột phá thứ hai của Hồng Ngọc Phúc Trường Minh thể hiện rõ nét ở hình dáng kiến trúc độc đáo, mang lại ấn tượng sâu sắc ngay từ cái nhìn đầu tiên. Nhiều người đã lầm tưởng đây là một khu khách sạn, resort hay bảo tàng, chứ không phải bệnh viện. Chính sự khác biệt này đã giúp công trình luôn được nhắc đến và ghi nhớ sâu sắc trong tâm trí mọi người.
Về vật liệu, GRC (Glass Reinforced Concrete – Bê tông sợi thủy tinh) là một điểm nhấn đặc biệt, được sử dụng cho phần tầng 2 và 3 dưới hình thức các tấm Panel 1.2 x 1.2 m với họa tiết 3 chiều độc đáo. Họa tiết này được lấy cảm hứng từ hình ảnh bông hoa trổ bông, mang ý nghĩa về nghị lực và sức sống mới. Khi ánh sáng mặt trời chiếu xuyên qua, tạo cảm giác lung linh, kỳ diệu cho không gian sảnh chính. GRC cũng là vật liệu đặc biệt với tính năng tự làm sạch, không thấm nước và chống nứt nẻ, đảm bảo độ bền và thẩm mỹ lâu dài.
Thiết kế tiết kiệm năng lượng và bền vững
Bên cạnh yếu tố thẩm mỹ và trải nghiệm, Hồng Ngọc Phúc Trường Minh còn tích hợp hàng loạt các giải pháp tiết kiệm năng lượng từ thụ động đến chủ động, mang lại không gian luôn dễ chịu, thoáng đãng cho người sử dụng.
- Thiết kế thụ động: Mặt dựng tòa nhà được phân tích kỹ lưỡng bởi mô hình năng lượng, giúp phân định tỉ lệ đặc/rỗng hợp lý cho các diện tường và kính. Các vật liệu được đề xuất dựa trên mô hình năng lượng để đảm bảo không gian bên trong luôn dễ chịu mà chưa cần tới hệ thống cơ điện.
- Hệ thống điều hòa không khí: Sử dụng hệ thống làm mát bằng nước với thiết bị làm lạnh ly tâm hiệu suất cao, giúp tiết kiệm năng lượng đáng kể (khoảng 20%). Quạt tháp giải nhiệt, các đơn vị xử lý không khí và động cơ điện đều có ổ đĩa tốc độ thay đổi, tối ưu hiệu suất tải phần. Toàn bộ hệ thống HVAC được kiểm soát bởi Hệ thống quản lý tòa nhà tích hợp (BMS).
- Tính năng tiết kiệm năng lượng và bền vững trong hệ thống nước: Áp dụng hệ thống bơm tốc độ thay đổi, thiết bị vệ sinh cảm biến và sản xuất nước nóng tập trung bằng hệ thống bơm nhiệt. Đặc biệt, lò hơi được cung cấp cho giặt ủi với khả năng thu hồi nước ngưng tái sử dụng. Công trình còn có nhà máy xử lý nước thải để tái sử dụng nước đã xử lý cho tưới cây và điều hòa không khí, cùng với hệ thống thu gom nước mưa.
- Bảo tồn năng lượng trong hệ thống điện: Toàn bộ bệnh viện sử dụng đèn LED tiết kiệm năng lượng, kết hợp với nhiều mạch và cảm biến ánh sáng chiếm chỗ/ngày để tắt đèn không mong muốn. Hệ thống điện cũng được trang bị tụ điện tổn thất thấp, rơle APFC, thang máy có ổ đĩa AC VVVF, động cơ hiệu suất cao và hệ thống UPS/máy phát điện dự phòng đầy đủ, đảm bảo hoạt động liên tục và an toàn.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Hồng Ngọc Phúc Trường Minh là một hình mẫu cho kiến trúc y tế tương lai, nơi sự sáng tạo, bền vững và nhân văn hòa quyện, kiến tạo một không gian chữa lành toàn diện, mang lại niềm tin và sức sống mới cho cộng đồng.
(Bài đăng trên Tạp chí Kiến trúc số 05-2025)
